ઉત્તર પ્રદેશમાં બદાઉન થોડા દિવસો પહેલા એક મહિલા જજે ચીફ જસ્ટિસ ઓફ ઈન્ડિયાને પત્ર લખીને ઈચ્છામૃત્યુની માંગ કરી હતી. એક મહિલા ન્યાયાધીશે જિલ્લા ન્યાયાધીશ પર શોષણનો ગંભીર આરોપ લગાવ્યો હતો. સાથે જ પોતાની લાચારી દર્શાવતા લખ્યું કે તેમને બદાઉન અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટથી લઈને સુપ્રીમ કોર્ટ સુધી ક્યાંય ન્યાય મળ્યો નથી. હવે સોશિયલ મીડિયા પર દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે તે જ મહિલા જજે ન્યાય ન મળતા આત્મહત્યા કરી લીધી છે. જો કે, અમારી તપાસમાં આ દાવો ભ્રામક હોવાનું જણાયું છે.
કોંગ્રેસ નેતા અલકા લાંબાએ એક્સ પર આ બાબતને સંભળાવતા લખ્યું કે, ‘એક વધુ આશાસ્પદ પુત્રી સરકારી તંત્રનો ભોગ બની છે. ઉત્તર પ્રદેશના બદાઉન માં મહિલા ન્યાયાધીશ જ્યોત્સના રાયે પોતાના સત્તાવાર નિવાસસ્થાનમાં ફાંસી લગાવીને આત્મહત્યા કરી લીધી છે. થોડા મહિના પહેલા આ પુત્રીએ CJIને પત્ર લખીને આત્મહત્યા કરવાની પરવાનગી માંગી હતી કારણ કે તેનું શારીરિક શોષણ કરનારા દોષિતો સામે કોઈ કાર્યવાહી કરવામાં આવી ન હતી. તે પત્રમાંથી એક અંશો વાંચો: “મારું ગીચ કોર્ટરૂમમાં શારીરિક શોષણ કરવામાં આવ્યું હતું.હું બીજાને ન્યાય આપું છું, પણ હું પોતે અન્યાયનો શિકાર બન્યો છું. જ્યારે મેં ન્યાયાધીશ તરીકે ન્યાય માટે અરજી કરી હતી, ત્યારે 8 સેકન્ડમાં સાંભળ્યા બાદ સમગ્ર કેસની અવગણના કરવામાં આવી હતી. તપાસ દરમિયાન જજ (જે આરોપી છે) ની બદલી થવી જોઈતી હતી, જેથી તે સાક્ષીઓ અને પુરાવાઓને પ્રભાવિત ન કરી શકે. મને લાગે છે કે મારું જીવન, મારું આત્મસન્માન અને મારો આત્મા મરી ગયો છે. જ્યારે હું પોતે જ નિરાશ થયો છું ત્યારે હું લોકોને ન્યાય કેવી રીતે આપી શકીશ. મને હવે જીવવાની કોઈ ઈચ્છા નથી.હું દોઢ વર્ષથી જીવતી લાશની જેમ છું. હવે મારા જીવનમાં કોઈ હેતુ બચ્યો નથી. હવે મારી પાસે આત્મહત્યા સિવાય બીજો કોઈ વિકલ્પ બચ્યો નથી. તેથી, મને ઈચ્છામૃત્યુની મંજૂરી મળવી જોઈએ.” આ પત્રમાં કેટલી બધી અસ્વસ્થતા અને હૃદયદ્રાવક વાતો લખવામાં આવી છે. જરા વિચારો, આ પત્ર લખતી વખતે આ સક્ષમ દીકરીના મનમાં શું વીતતું હશે?જ્યારે એક મહિલા ન્યાયાધીશને ન્યાય મેળવવા માટે આટલો સંઘર્ષ કરવો પડ્યો હતો અને થાકને કારણે આત્મહત્યા કરવાની ફરજ પડી હતી, ત્યારે કલ્પના કરો કે સામાન્ય મહિલાને ન્યાય મેળવવા માટે કેટલી મહેનત કરવી પડી હશે. દેશમાં આવી કેટલી હોનહાર દીકરીઓ અન્યાયને કારણે આત્મહત્યા કરશે અને તે ઘટનાઓ સમાચાર નથી બની જતા? જ્યારે આપણે મહિલા ન્યાયની વાત કરીએ છીએ, ત્યારે આપણે એવી સ્ત્રીઓ વિશે વાત કરીએ છીએ જેઓ વિવિધ પ્રકારના અન્યાય સાથે સંઘર્ષ કરી રહી છે અને ન્યાય મેળવવા માટે ‘અન્યાયી વ્યવસ્થા’ સામે લડી રહી છે. જરા થોભો અને વિચાર કરો…’
X હેન્ડલ નામના જિજ્ઞાસાએ લખ્યું છે,’બદાઉન ઉત્તર પ્રદેશઃ તે મહિલા ન્યાયાધીશ જ્યોત્સના રાયને યાદ છે જેણે શારીરિક અને માનસિક શોષણથી કંટાળીને ઈચ્છામૃત્યુની માંગ કરી હતી…?? સરકારી આવાસમાં લટકતી હાલતમાં મળી…!! રામરાજ્યમાં ગુંડાગીરીની ચરમસીમાએ એક સક્ષમ નાગરિકનો જીવ લીધો…!!’
સિયારામ મીરોથાએ લખ્યું, ‘અન્ય આશાસ્પદ પુત્રી સરકારી તંત્રનો ભોગ બની. ઉત્તર પ્રદેશના બદાઉનમાં મહિલા ન્યાયાધીશ જ્યોત્સના રાયે પોતાના સત્તાવાર નિવાસસ્થાનમાં ફાંસી લગાવીને આત્મહત્યા કરી લીધી છે. થોડા મહિના પહેલા આ પુત્રીએ CJIને પત્ર લખીને આત્મહત્યા કરવાની પરવાનગી માંગી હતી કારણ કે તેનું શારીરિક શોષણ કરનારા દોષિતો સામે કોઈ કાર્યવાહી કરવામાં આવી ન હતી. તેઓ ક્યારેય એક બાજુ ટિપ્પણી કરતા થાકતા નથી.
પ્રિયાંશુ મૌર્યએ લખ્યું, ‘રામરાજ્ય સ્ટોરી 06: મહિલા ન્યાયાધીશ જ્યોત્સના રાયે #બદાઉન, યુપીમાં તેમના સત્તાવાર નિવાસસ્થાનમાં ફાંસી લગાવી લીધી. કારણ: તેણી તેના વરિષ્ઠના જાતીય શોષણથી પરેશાન હતી. થોડા મહિના પહેલા જ મહિલા #જજે આત્મહત્યા કરવાની વાત કરી હતી.
શિવરાજ યાદવે લખ્યું, ‘તમને યાદ હશે કે થોડા મહિના પહેલા સિસ્ટમથી કંટાળીને એક મહિલા ન્યાયાધીશે આત્મહત્યા કરવાની પરવાનગી માંગી હતી. આજે ઉત્તર પ્રદેશના બદાઉનમાં મહિલા જજ જ્યોત્સના રાયે ફાંસી લગાવીને આત્મહત્યા કરી લીધી હતી. પોતે તેના સત્તાવાર નિવાસસ્થાનમાં. જિલ્લાના વરિષ્ઠ અધિકારીઓ સ્થળ પર! હવે વિદ્યાર્થીઓ, અધિકારીઓ, ન્યાયાધીશો પણ આત્મહત્યા કરી રહ્યા છે. આ ચિંતાનો વિષય છે..’
આ સિવાય કોંગ્રેસના નેતાઓ અબ્દુલ કલામ ખાન, રુહીન બીએ પણ આવો દાવો કર્યો છે.
હકીકત તપાસ
તપાસ માટે, અમે પહેલા કેટલાક કીવર્ડ્સની મદદથી આ બાબતને ગૂગલ પર સર્ચ કર્યું. આ સમય દરમિયાન અમને દૈનિક ભાસ્કર તરફથી એક અહેવાલ મળ્યો હતો. 4 ફેબ્રુઆરી 2024 ના અહેવાલ મુજબ, બદાઉનમાં શનિવાર (1 ફેબ્રુઆરી) સવારે, 29 વર્ષીય મહિલા ન્યાયાધીશ જ્યોત્સના રાયનો મૃતદેહ તેમના સત્તાવાર નિવાસસ્થાનમાં પંખાથી લટકતી હાલતમાં મળી આવ્યો હતો. ઘટનાસ્થળેથી એક સુસાઈડ નોટ પણ મળી આવી છે.પોલીસનું કહેવું છે કે મહિલાએ આત્મહત્યા કરી છે પરંતુ તેના પિતાની ફરિયાદના આધારે હત્યાની એફઆઈઆર પણ નોંધવામાં આવી છે.જ્યોત્સના મઢની રહેવાસી છે. બદાઉનમાં બીજી પોસ્ટિંગ હતી. આ પહેલા તે અયોધ્યામાં પોસ્ટેડ હતી. અમર ઉજાલાના રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે મહિલા ન્યાયાધીશે સુસાઈડ નોટમાં લખ્યું છે કે તે સવારે ઉઠીને આ જ રૂટિન કરવાથી કંટાળી ગઈ છે. તેણી જે કરી રહી છે તેના માટે કોઈ દોષી નથી.
હવે અમે બાંદામાં ઈચ્છામૃત્યુની માંગ કરનાર જજ વિશે જાણવાનો પ્રયાસ કર્યો. 15 ડિસેમ્બર 2023 ના રોજ પ્રકાશિત દૈનિક ભાસ્કરના અહેવાલ મુજબ, મહિલા ન્યાયાધીશે જણાવ્યું છે કે 2022 માં બારબંકીમાં તેનું શોષણ થયું હતું. ઘણી વખત તેમને રાત્રે મળવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું. આ અંગે ફરિયાદ કરવા છતાં ન્યાય ન મળતાં પત્ર લખવાની ફરજ પડી હતી.આ પછી અમને હિન્દુસ્તાનના રિપોર્ટમાં મહિલા જજનું નામ પણ મળ્યું, રિપોર્ટ અનુસાર બાંદા સિવિલ જજ અર્પિતા સાહુએ CJIને પત્ર લખ્યો છે. તેમણે બારાબંકી કોર્ટમાં તેમની નિમણૂક દરમિયાન બનેલી ઘટનાઓ વિશે વાત કરી છે.
નિષ્કર્ષ: અમારી તપાસથી એ સ્પષ્ટ છે કે બાંદામાં ઈચ્છામૃત્યુની માંગ કરનાર મહિલા ન્યાયાધીશનું નામ અર્પિતા સાહુ છે, તેણીનો આરોપ છે કે બારાબંકીમાં તેમનું શોષણ થયું હતું. જ્યારે બદાઉનમાં આત્મહત્યા કરનાર જ્યોત્સના રાયે માત્ર બદાઉન અને અયોધ્યામાં જ કામ કર્યું છે. તેનાથી સ્પષ્ટ થાય છે કે વાસ્તવમાં આ બે અલગ-અલગ કેસ છે, જેને એકસાથે બતાવવામાં આવી રહ્યા છે. શારીરિક શોષણથી કંટાળી ગયેલી અને ઈચ્છામૃત્યુની માંગણી કરનાર મહિલા જજના મૃત્યુનો દાવો ભ્રામક છે.
દાવો | બદાઉનમાં શારીરિક શોષણથી કંટાળીને ઈચ્છામૃત્યુની માંગ કરનાર મહિલા ન્યાયાધીશે આત્મહત્યા કરી લીધી. |
દાવેદાર | અલકા લાંબા, અબ્દુલ કમાલ ખાન, પ્રિયાંશુ, રૂહી અને અન્ય |
હકીકત | ભ્રામક |