કોંગ્રેસની ‘ભારત જોડો યાત્રા’ નું લાઈવ ટેલિકાસ્ટ જોતી સ્મૃતિ ઈરાની ની ફોટો 2 વર્ષ જૂની અને એડિટ કરેલી છે.

કેન્દ્રીય મંત્રી સ્મૃતિ ઈરાનીનો એક ફોટો સોશિયલ મીડિયા પર જોરદાર વાયરલ થઈ રહ્યો છે, જેના દ્વારા દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે તે રાહુલ ગાંધીની ભારત જોડો યાત્રાનું લાઈવ ટેલિકાસ્ટ જોઈ રહી છે.

આ ફોટોને મહાસચિવ, AICC (OBC વિભાગ) બિહારના પ્રભારી રાહુલ યાદવ, કોંગ્રેસના ઘણા કાર્યકરો અને કોંગ્રેસ સમર્થકો સહિત અન્ય વપરાશકર્તાઓ દ્વારા શેર કરવામાં આવ્યો છે.

ફોટા સાથે કોંગ્રેસના સભ્ય બુટા જવાંદાએ તો એવો પણ દાવો કર્યો હતો કે સ્મૃતિ ઈરાની વ્હિસ્કી પી રહ્યા છે.

ફેક્ટ ચેક

વાયરલ ફોટો અને તેની સાથે કરવામાં આવેલા દાવાઓ શંકાસ્પદ લાગતા હતા, તેથી અમે સંપૂર્ણ તપાસ કરી. અમારી તપાસમાં વાયરલ ફોટોનું સત્ય કંઈક બીજું જ બહાર આવ્યું.

અમારી તપાસમાં, સૌ પ્રથમ, અમે વાયરલ ફોટા પર ગૂગલ રિવર્સ ઇમેજ સર્ચ કર્યું અને અમને ઘણા મીડિયા અહેવાલો મળ્યા. ઈન્ડિયા ટીવીના અહેવાલને વધુ જોતા, જાણવા મળ્યું કે આ અહેવાલોમાં ઉપયોગમાં લેવાયેલ ફીચર ફોટો ખરેખર સ્મૃતિ ઈરાનીના ઈન્સ્ટાગ્રામ એકાઉન્ટમાંથી લેવામાં આવ્યો છે જે તેણે 8 ડિસેમ્બર 2020 ના રોજ ‘પેન્ડેમિક મોર્નિંગ’ કેપ્શન સાથે પોસ્ટ કર્યો હતો.

સ્મૃતિની ઈન્સ્ટાગ્રામ પોસ્ટ અને વાયરલ ફોટો વચ્ચે ઘણી સામ્યતાઓ હતી. પરંતુ ધ્યાનથી જોતાં બંને ફોટા વચ્ચે બે તફાવત જોવા મળ્યા હતા.

પહેલો તફાવત – ઇન્સ્ટા પોસ્ટમાં, સ્મૃતિના લેપટોપની સ્ક્રીન તેના અન્ય સાથીદારો સાથે વીડિયો કોલ પર છે જ્યારે વાયરલ ફોટોમાં લેપટોપ સ્ક્રીન પર રાહુલ ગાંધી દેખાય છે.

બીજો તફાવત: સ્મૃતિની ઇન્સ્ટા પોસ્ટમાં દેખાતા ટેબલ પરના ગ્લાસમાં પાણી છે જ્યારે વાયરલ ફોટોમાં દાવા પ્રમાણે ટેબલ પર વ્હિસ્કી છે.

બંને ફોટાની સરખામણી દર્શાવે છે કે વાયરલ ફોટા સાથે છેડછાડ કરવામાં આવી છે. જો કે, આની પુષ્ટિ કરવા માટે, ફોટો એનાલિસિસ વેબસાઇટ ફોટોફોરેન્સિક્સનો આશરો લેવામાં આવ્યો હતો. આ દરમિયાન, વેબસાઇટે ફોટોનું એરર લેવલ એનાલિસિસ (ELA) બતાવ્યું, જે શક્ય ફોટોશોપ કરેલા તત્વોને હાઇલાઇટ કરે છે જે નરી આંખે જોઈ શકાતા નથી.

આ તમામ મુદ્દાઓ ને ધ્યાનમાં લેતા એ સ્પષ્ટ થાય છે કે વાયરલ ફોટોમાં કરવામાં આવેલો દાવો કે સ્મૃતિ ઈરાની રાહુલ ગાંધીની ભારત જોડો યાત્રાનું લાઈવ ટેલિકાસ્ટ જોઈ રહી છે અને તેમના ટેબલ પર વ્હિસ્કી છે તે સંપૂર્ણપણે નકલી છે. વાસ્તવમાં 2 વર્ષથી વધુ જૂનો ફોટો એડિટ કરીને હવે વાયરલ થઈ રહ્યો છે.

દાવો	સ્મૃતિ ઈરાનીએ ટેબલ પર જોડે વિહસ્કી રાખીને રાહુલ ગાંધીની ભારત જોડો યાત્રાનું લાઈવ ટેલિકાસ્ટ જોયું
દાવો કરનાર	રાહુલ યાદવ, કોંગ્રેસના ઘણા કાર્યકરો અને કોંગ્રેસના સમર્થકો
તથ્ય	2 વર્ષથી વધુ જૂનો ફોટો એડિટ કરીને હવે વાયરલ થઈ રહ્યો છે.

વાંચક મિત્રો, અમે ભારત વિરુદ્ધ ફેલાતા ખોટા સમાચારોને પર્દાફાશ કરવાનું કામ કરીએ છીએ. અમારી પાસે બીજાની માફક કોઈ પ્રકારનું કોર્પોરેટ ફંડ નથી. તમારો નજીવો સહકાર પણ અમને આગળ વધવામાં મદદરૂપ નીવડશે.

આપનો શક્ય સહકાર અમને આપો.

જય હિંદ.