છત્તીસગઢ, મધ્યપ્રદેશ અને રાજસ્થાનમાં ભારતીય જનતા પાર્ટીની જીત બાદ, કેટલાક YouTube પત્રકારોએ EVM મશીનો સાથે કથિત છેડછાડને લઈને વિવાદ શરૂ કર્યો છે. આ અંગે પત્રકાર પ્રજ્ઞા મિશ્રાએ પણ ઈવીએમ પર સવાલો ઉઠાવ્યા છે. તેના તાજેતરના વિડિયોમાં (1:08 મિનિટથી) તેણે કહ્યું છે કે EVMના CUમાં એક માઈક્રોચિપ જડેલી છે.માત્ર ચૂંટણી પંચ જ જાણે છે કે આ ચિપમાં ઉમેદવારનો ડેટા છે, જેની સાથે છેડછાડ કરી શકાતી નથી, પરંતુ ખુદ પંચ પર ભાજપની તરફેણ કરવાનો આરોપ છે. જો ચૂંટણી પંચની ભૂમિકા શંકાસ્પદ હોય તો ચૂંટણી પંચના જવાબનું કોઈ મહત્વ નથી અને તેથી ચૂંટણી પંચે ઈવીએમની શંકામાંથી બહાર નીકળવું જોઈએ. ઈવીએમને એક મહિના માટે કોઈ પાર્ટીને આપીને પડકારવું જોઈએ જેથી કરીને તેને હેક કરી શકાય પરંતુ ચૂંટણી પંચ આમ કરવા તૈયાર નથી.
હકીકત તપાસ
પ્રજ્ઞા મિશ્રા દ્વારા કરવામાં આવેલા દાવાને ચકાસવા માટે, અમે કેસ સંબંધિત કીવર્ડ્સ સાથેના સમાચાર અહેવાલને શોધ્યો અને 9 માર્ચ, 2022ના રોજ દૈનિક જાગરણમાં પ્રકાશિત થયેલ અહેવાલ મળ્યો. દૈનિક જાગરણે લખ્યું છે કે ચૂંટણી પંચે 2017માં જ રાજકીય પક્ષોને ઈવીએમ હેક કરવાનો પડકાર આપ્યો હતો, પરંતુ મોટા ભાગના પક્ષોએ તેને સ્વીકાર્યો ન હતો. રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે મોટાભાગના પક્ષોએ ચૂંટણી પંચના પડકારને સ્વીકાર્યો નથી.ઈવીએમ પર અનેક પક્ષોએ સવાલો ઉઠાવ્યા હતા પરંતુ ચૂંટણી પંચ દ્વારા હેકિંગનો પડકાર આપવામાં આવ્યા બાદ માત્ર બે પક્ષો જ આગળ આવ્યા હતા. એનસીપી અને સીપીએમના નેતાઓ ચૂંટણી પંચના કાર્યાલય પહોંચ્યા પરંતુ તેઓએ પણ પડકારમાં ભાગ લેવાનો ઇનકાર કરી દીધો. દિલ્હી વિધાનસભાનું વિશેષ સત્ર બોલાવનાર અરવિંદ કેજરીવાલની આમ આદમી પાર્ટીએ પણ આ પડકારમાં ભાગ લેવાનો ઇનકાર કરી દીધો હતો.
આ બાબતની વધુ તપાસ કરવા માટે 2017ના અહેવાલની તપાસ કરવામાં આવી હતી. Aaj Tak એ EVM હેક ચેલેન્જ રિપોર્ટ પ્રકાશિત કર્યો હતો. રિપોર્ટ અનુસાર, 2017માં ચૂંટણી પંચે તમામ રાજકીય પક્ષોને EVM હેક કરવાનો પડકાર આપ્યો હતો. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે ચૂંટણી પંચે તમામ પક્ષોને દસ દિવસની સ્પર્ધા આપી હતી જેમાં પડકાર એ હતો કે વૈજ્ઞાનિકો, એન્જિનિયરો, નિષ્ણાતો અથવા ટેકનિશિયન ઈવીએમને હેક કરી શકે છે.NCP અને CPIએ પડકાર સ્વીકાર્યો હોવા છતાં મોટા ભાગના પક્ષોએ પડકાર સ્વીકાર્યો ન હતો, તેઓએ EVM હેક કરવામાં તેમની અસમર્થતા સ્વીકારી હતી.
તમને જણાવી દઈએ કે 2004ની લોકસભા ચૂંટણી બાદ પણ ઈવીએમની વિશ્વસનીયતા પર સવાલો ઉભા થયા હતા. તે સમયે ચૂંટણી પંચે ઈવીએમ સાથે છેડછાડ કરવાનો પડકાર આપ્યો હતો અને તે સમયે પણ કોઈ પક્ષ ઈવીએમને હેક કરવામાં કે ચેડા કરવામાં સફળ થયો ન હતો.
નિષ્કર્ષ: તપાસથી સ્પષ્ટ છે કે ચૂંટણી પંચે રાજકીય પક્ષો સમક્ષ ઈવીએમ હેક કરવાનો પડકાર એક નહીં પણ બે વખત મૂક્યો છે, પરંતુ મોટા ભાગના પક્ષોએ તેને સ્વીકાર્યો નથી. અને બે પક્ષોએ પડકાર સ્વીકાર્યો પરંતુ EVM હેક કરવામાં અસમર્થતા દર્શાવી.
ડ્રગ એડિક્ટ વર દ્વારા ભાભીને માળા પહેરાવવાનો વીડિયો સ્ક્રિપ્ટેડ છે
| દાવો | ચૂંટણી પંચે EVM મશીનને હેક કરવાનો પડકાર આપ્યો નથી |
| દાવેદાર | પ્રજ્ઞા મિશ્રા |
| ફેક્ટ ચેક | ચૂંટણી પંચે 2004 અને 2017માં EVM હેક કરવાનો પડકાર આપ્યો છે. |
