મધ્યપ્રદેશ વિધાનસભા ચૂંટણી પ્રચાર વચ્ચે મધ્યપ્રદેશના સીએમ શિવરાજ સિંહ ચૌહાણનો એક વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયો છે. આ વીડિયોમાં મધ્યપ્રદેશના મુખ્યમંત્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણ વીડિયો કોન્ફરન્સિંગ દ્વારા સંતો-મુનિઓ સાથે વાત કરતા જોવા મળી રહ્યા છે. વીડિયોની સાથે એવો દાવો કરવામાં આવી રહ્યો છે કે સંતો અને ઋષિઓએ સીએમ શિવરાજ સિંહ ચૌહાણ માટે પ્રચાર કરવાની ના પાડી દીધી છે અને ભાજપને 50 સીટો સુધી ઘટાડવા કહ્યું છે. જો કે તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ વીડિયો એડિટ કરવામાં આવ્યો છે.
કોંગ્રેસ સમર્થક હિસામુદ્દીન ખાને X પર વીડિયો પોસ્ટ કર્યો અને લખ્યું,વાયરલ વીડિયોઃ સંત મહાત્માઓએ શિવરાજ અને ભાજપની તરફેણમાં પ્રચાર કરવાની ના પાડી, સંતે કહ્યું કે આ વખતે ભાજપ માત્ર 50 સીટો સુધી જ સીમિત રહેશે.
કોંગ્રેસ નેતા રશીદા મુસ્તફાએ લખ્યું, ‘વાઈરલ વીડિયોઃ સંત મહાત્માઓએ શિવરાજ અને બીજેપીના પક્ષમાં પ્રચાર કરવાનો ઈન્કાર કર્યો, સંતે કહ્યું કે આ વખતે ભાજપ માત્ર 50 સીટો સુધી જ સીમિત રહેશે.’
હકીકત તપાસ
તપાસ દરમિયાન, અમે Google પર સંબંધિત કીવર્ડ્સ શોધ્યા અને શિવરાજ સિંહ ચૌહાણના સત્તાવાર ફેસબુક પેજ પરથી તે જ વીડિયો મળ્યો. આ વીડિયો અનુસાર 28 એપ્રિલ 2020ના રોજ શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે સંતો અને ઋષિઓ સાથે કોરોના સંકટને લઈને વાત કરી હતી. તેમણે ઋષિ-મુનિઓને સંકટના આ સમયમાં તેમનો સાથ આપવા કહ્યું હતું. લગભગ એક કલાક અને 21 મિનિટના આ વીડિયોમાં અમને ક્યાંય પણ વાયરલ વીડિયો સાથે જોડાયેલી બાબતોનો ઉલ્લેખ જોવા મળ્યો નથી.
https://www.facebook.com/watch/live/?ref=watch_permalink&v=233577911072830
અમને મેગેઝિનની વેબસાઇટ પર આનાથી સંબંધિત એક મીડિયા રિપોર્ટ મળ્યો. 29 એપ્રિલ, 2020 ના રોજ પ્રકાશિત આ અહેવાલ અનુસાર, કોરોના સંકટ વચ્ચે, સીએમ શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે અગ્રણી આધ્યાત્મિક ગુરુઓ અને આચાર્ય શંકર સાંસ્કૃતિક એકતા ટ્રસ્ટના સભ્યો સાથે ‘COVID-19ના પડકારો અને એકતાની ભાવના’ વિષય પર વિગતવાર ચર્ચા કરી હતી.
નિષ્કર્ષ: તપાસમાં સ્પષ્ટ છે કે સીએમ શિવરાજનો વાયરલ વીડિયો એડિટ કરવામાં આવ્યો છે, તેમાં નકલી અવાજ ઉમેરવામાં આવ્યો છે. અસલી વીડિયો બે વર્ષ જૂનો છે જેમાં શિવરાજ સિંહ સંતો અને ઋષિઓ સાથે કોરોના સંકટ પર વાત કરી રહ્યા છે.
તથ્ય તપાસ: શું પીએમ મોદીએ જવાનો સાથે દિવાળીની ઉજવણીના 30-35 વર્ષ વિશે ખોટું બોલ્યા?
દાવો | સાધુ-સંતોએ શિવરાજ સરકારની તરફેણમાં પ્રચાર કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો અને ભાજપને 50 બેઠકો પર ઘટાડવાની વાત કરી હતી. |
દાવેદર | હિસામુદ્દીન ખાન, રશીદા મુસ્તફા |
હકીકત | વાયરલ વીડિયો એડિટ કરવામાં આવ્યો છે, તેમાં નકલી અવાજ ઉમેરવામાં આવ્યો છે |